Pieker je je helemaal suf, waardoor je slecht slaapt? En krijg je daardoor last van somberheid? Lees hier wat Praktijk 4You bij piekeren voor je kan doen.
Ergens heb je de overtuiging niets aan het piekeren te kunnen doen, omdat je het idee hebt dat het machtiger is dan je zelf bent. Maar door deze overtuiging blijf je in de machteloosheid hangen, terwijl het de hoogste tijd is om daar eens uit te stappen. Het is tijd om weer controle te krijgen over je gedachten en de emoties en gevoelens die daarbij horen. Er is wel degelijk iets aan te doen. En geloof in jezelf helpt je daar heel goed bij.
In veel gevallen zit er een laag gevoel van eigenwaarde onder het piekeren. Een negatief zelfbeeld zorgt namelijk voor negatieve gedachten. Tijdens therapie proberen we bij Praktijk 4You daarom ook het gevoel van eigenwaarde wat omhoog te krijgen. Zo zorgen we ervoor dat negatieve en sombere gedachten steeds minder vat op je hebben.
Waar komt piekeren vandaan en waarom piekeren we te veel?
Ergens op school leerde je dat als je tot een oplossing wilt komen, je er dan goed over na moet denken. Dat is dus wat je bij piekeren aan het doen bent. Je piekert omdat je denkt zo tot een oplossing te komen. Maar omdat je er de hele tijd aan denkt, maak je het probleem alleen maar groter. Daardoor kom je nog meer knel te zitten met je gevoelens en emoties.
Zo ga je over een probleem piekeren, zoals je relatie, hypotheek of problemen op je werk. En je bent prima in staat om er nog een paar problemen bij te verzamelen. Je komt in een kringetje van gedachten terecht, met bijkomende gevoelens en emoties waarbij angst over het algemeen overheerst. In bed komen de meeste piekergedachten aan de oppervlakte, omdat er dan geen afleiding meer is. Dit zorgt voor activiteit in ons lichaam waardoor van een gezonde, ontspannen nachtrust geen sprake meer is.
De triggergedachte
Piekeren begint altijd met een eerste gedachte. Dat noemen we ook wel de triggergedachte. Denk aan: ‘mijn partner vindt me niet meer leuk’ of ‘straks raak ik bij de reorganisatie mijn baan kwijt’. Hierna komen de vervolggedachten die piekeren als gevolg hebben.
Deze piekergedachten hebben altijd te maken met het verleden of de denkbeeldige toekomst.
Bij de triggergedachte: ‘misschien gaat mijn partner wel bij mij weg’, kan een vervolggedachte zijn: ‘bij haar vorige vriend ging ze ook zomaar met een ander en ging ze al met mij voordat het met die ander uit was’. En vervolgens: ‘wat stom dat ik daarin trapte, straks blijf ik alleen over en hoe moet het dan met het huis en met de hond? Ja, van wie is de hond eigenlijk?’ Of: ‘de andere collega’s moesten er ook zonder blikken of blozen uit en stonden op straat, hoe vertel ik dat mijn vrouw en de kinderen? Wat moet mijn moeder er wel niet van denken dat ik weer faalde en een mislukkeling ben? Hoe vind ik ooit nog een baan? Kunnen we nog wel op vakantie? Kunnen we hier wel blijven wonen? Straks moeten we de auto verkopen. Ik kan echt niet onder een brug slapen, hoor.’
Het gaat van kwaad tot erger en je dwaalt steeds verder af van de realiteit.
Zo ga je van de ene gedachte naar de andere en van erg naar nog erger, tot catastrofaal aan toe. We kunnen dat piekeren eindeloos blijven herhalen, omdat we denken dat daar de oplossing ligt.
Het kan even duren voordat je ontdekt dat piekeren niet het gewenste effect heeft. Maar hoe kom je uit de vicieuze cirkel? Wat doe je om te stoppen met piekeren en weer rustig te slapen?
Stoppen met piekeren
Het begint met het opgeven van het idee dat je met piekeren tot een oplossing komt. Dat besef is een mooi begin. Vervolgens laat je de overtuiging los dat je je gepieker niet onder controle kunt krijgen, want dat kun je wel, je weet alleen nog niet hoe. Daarna is het belangrijk om je bewust te worden van wat je triggergedachten zijn. Sommige mensen hebben overigens geen idee dat ze piekeren en hebben alleen last van somberheid. Die moeten eerst ontdekken dat ze piekeren.
Gedachten komen en gaan. Het gaat erom welke gedachte je gelooft, waar je aandacht aan besteedt en daarna lading aan geeft. Dat lading geven doen we helemaal zelf, want een gedachte is maar een gedachte.
Gedachten zijn net als treintjes: ze komen en gaan. Jij bepaalt of je opstapt of niet. En als je dan opstapt, of je gewoon weer uitstapt. Je kunt er niets aan doen dat gedachten opkomen, maar je hebt wel controle over wat je ermee doet.
Zoals met alles wat je in het leven leerde, kun je dit doen door te oefenen. Je merkt dat je daar steeds beter in wordt en dat het piekeren steeds minder wordt. Gedachten uit je hoofd krijgen is onmogelijk, maar je kunt wel je aandacht op iets anders richten. Dan verdwijnen de gedachten en het bijbehorende gepieker steeds meer naar de achtergrond. En krijg je energie terug om aan iets aangenamers te besteden.
Verslaafd aan piekeren
Soms zit er een component van verslaving achter die het piekeren in stand houdt: je bent verslaafd aan denken. Dit klinkt misschien vreemd. Maar als je dit je hele leven al doet, dan is er een vorm van gewenning ontstaan waar je moeilijk van loskomt.
Deze vorm van gewenning is allang niet meer comfortabel, maar er kan op onbewust niveau een soort weerstand bestaan die je liever aan het piekeren houdt. Deze houding duidt op angst voor het onbekende, want wie ben jij zonder je gedachten? Wat blijft er dan nog over?
Door het oprekken van de comfortzone, ontstaat er meer ruimte en vertrouwen dat je daar niet bang voor hoeft te zijn. En je kunt altijd weer terug naar je gepieker, maar bij Praktijk 4You weten we zeker dat je dat niet meer wilt.
Dit boek van jan Geurtz geeft een goede weergave over ons denken.
Wil je stoppen met piekeren? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Dan gaan we samen ontdekken hoe we jouw gedachten stoppen.
jacco@praktijk4you.nl
